Emekliliğin şartları, prim ödeme gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaştır. Emeklilik için gerekli olan prim günü sayısı 3600, 4500 ve 5200 olarak belirlenmiştir.
Ancak bu günlerin kazanılmasının yanı sıra, emeklilik yaşının da hesaba katılması gerekmektedir. Örneğin, 3600 prim günü ile emekli olabilmek için belirlenen yaş sınırı, kişinin sigortalı olduğu tarihe ve cinsiyetine göre değişebilir.
Bazen sigortalı olan kişiler de sigortalılık süresi ve yaş şartını da doldurmalarına rağmen çeşitli nedenlerle primi ödeme gün sayılarını dolduramayabiliyor. Bu şartı karşılayanlar için ise beklenen haber geldi. Peki SGK prim iadesi nasıl hesaplanır? Hangi primler geri ödenmez ve toplu prim iadesi başvurusu nasıl yapılır? İşte tüm ayrıntılar…
SGK’DAN TOPLU ŞEKİLDE ALABİLİYOR
Emeklilik yaşını dolduran, hatta emeklilik yaşını çoktan geçmiş olan çalışanlar, emeklilik için gerekli olan çalışma yılını ve prim gün sayısını dolduramayıp, emekli maaşı almaya hak kazanamıyorsa; ödedikleri primleri SGK’dan toplu bir şekilde alabiliyor.
SGK PRİM İADESİ NASIL HESAPLANIR?
Bir işte çalışırken SGK’ya brüt ücretin yaklaşık yüzde 34.5’i oranında bir prim yatırılır. Aynı zamanda emeklilik için sigortalı adına yatırılmış olan prim tutarı SSK’lı çalışanlarda yüzde 14, Bağ- Kurlulara da ise, yüzde 20 olarak hesaplanıyor.
Yaşın dolması ile birlikte emeklilik için gerekli olan prim ödeme gün sayısını dolduramayanlar bağlı oldukları sosyal güvenlik merkezine ya da il müdürlüğüne yazılı bir talepte bulunarak ödemiş oldukları prim tutarlarını toplu bir şekilde iade alabilir.
BAĞ-KURLU ÇALIŞANLAR DA İADE ALABİLİR
SGK’ya ödenen primlerde işveren payı, işçi payı ve İşsizlik Sigortası Fonu için ödenen paylar bulunuyor. Bunların içinden de sadece çalışandan kesilmiş olan primler iade edilir.
Aynı zamanda İşsizlik Sigortası ve işveren payı Fonu için kesilen tutar ise, iade konusu olmaz. Kendi adına çalışanlar yani Bağ-Kurlu çalışan kişiler de ödedikleri ölüm, yaşlılık ve malullük primlerini de iade alabilir.
Bu kapsamda SGK ise, geçmiş yıllara ait olan primleri, güncelleme katsayısı ile hesaplayarak öder.
O PRİMLER İADE EDİLMEZ
Sağlık için kesilen primler ile birlikte işveren adına yatırılan primler de iade edilmez. Sadece sigortalının kendisi için emeklilik için ödenmiş olan primler iade edilir. Çalışırken SGK’ya ise, brüt ücretin yüzde 34.5’i oranında bir prim yatırılır.
Bununla birlikte emeklilik için sigortalı adına yatırılmış olan prim tutarı da 4/b’lilerde yüzde 20, 4/a’lılarda da yüzde 14 oranına sahiptir. Çalışanın emekli olabilmek için ödenen primlerinin güncel değeri bulunarak iade gerçekleştirilir.
SGK PRİM İADESİ NE KADAR?
SGK prim iadesi hesaplaması brüt maaş tutarı üzerinden yapılır. Ne kadar SGK prim iadesi ödeneceği güncelleme kat sayısı ile güncellendikten sonra prim iadesi işlemi gerçekleştirilir. Prim iadesi alabilmek için başvuru yapılmalıdır.
Başvurular ilgili kurumlara şahsen yapılabileceği gibi e-Devlet üzerinden de yapılabilir. SGK prim iadesi yapılırken brüt ücret üzerinden yalnızca sigortalı hissesi baz alınır. Oran brüt ücretin % 9’udur. Güncelleme kat sayısı ile güncelleme yapıldıktan sonra kişiye iade işlemi yapılır.
Emekli olamayan ya da emeklilik işin gerekli olan yaş koşulunu sağlayan kişiler isteklerine göre isimlerine yatan sigorta hisselerinin iadelerini alabilirler.
AYLIK ASGARİ ÜCRETİN 7.5 KATINI AŞMASI HALİNDE
Aynı anda birden çok işverenden ücret alan 4/a’lı çalışan kişiler için bir ay içinde ödenen prim tutarı ise, aylık asgari ücretin 7.5 katını (2020 yılı için de 22.072.50 Türk lirası) aşması halinde, aşan kısmın yüzde 15’i kadar prim iadesi gerçekleştirilir.
Toplu ödeme sadece emeklilik yaşını doldurmasının ardından yapılırken, tavanı aşan kazançlar için ödenen primlerin iadesi, primlerin ödendiği ay itibarıyla başvurunun yapıldığı tarihte gerçekleştirilir. Ödeme faizsiz yapıldığı için başvurunun gecikmeden önce yaptırılması gerekiyor.
BİN 260 GÜN DETAYI
Primlerin iadesinden çok prim gününü en azından 3 bin 600’e tamamlama imkanı da olması gerekir. Yurt dışı borçlanması ya da askerlik borçlanması bulunuyorsa bu hakların kullanılması gerekiyor.
SSK’lı bir çalışan ise, eksik prim günlerinin bin 259 güne kadar olan kısmını da isteğe bağlı bir sigorta primi ödeyerek tamamlayabilir. Bin 260 gün ve daha üzerindeki isteğe bağlı sigorta primi ödenmesi halinde ise SSK’den emeklilik zora girer.
Her şeye rağmen primleri iade almak istenmesi halinde, bağlı bulunan ilçedeki il müdürlüğüne ve sosyal güvenlik merkezine başvurmak gerekir. Bu sayede prim iade ya da emeklilikle ilgili pek çok işinizi de kolaylıkla çözümleyebilirsiniz.
SGK PRİM İADESİNİ KİMLER ALABİLİR?
Sigorta primi iadesi alabilmek için kişilerin ilgili makama dilekçe yazarak Sosyal güvenlik Merkezi’ne şahsen başvurması gerekir. Ancak başvurular e-Devlet üzerinden de yapılabilir.
Sağlık konusunda kesilen primlerle beraber işverenin ismine yatırılan primler iade edilemez. Yalnızca sigortalı olan çalışanın kendi için emeklilik adına ödenmiş olan primlerin iadesi gerçekleştirilebilir.
Emeklilik için sigortalının adına yatırılmış prim miktarı da 4B’ye bağlı olarak çalışanlarda % 20, 4A kapsamında çalışanlarda % 14 oranına göre yatırılır. Çalışanlar emekli olabilmek için ödenen prim miktarlarının güncel değerleri hesaplanarak iade yapılır.
HANGİ PRİMLER GERİ ÖDENMİYOR?
Ödenen primlerin tamamının iadesi söz konusu değil. İade edilmeyecek prim ödemeleri şunlar:
– Genel sağlık sigortası,
– Doğum borçlanması,
– Askerlik borçlanması,
– Yurt dışı borçlanması.
TOPLU PRİM İADESİ BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
İade talep eden kişi, başvurusunu Sosyal Güvenlik Kurumu aracılığıyla yapabilir. Kişinin ikamet ettiği konuma en yakın Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğüne dilekçe ile başvurması gerekmektedir.
Şehir merkezinde bulunmayan kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumu İlçe Merkezlerine dilekçe ile başvurabilirler.
